Collega’s die je kleineren, zich misdragen, je tegenwerken, roddelen, zich dominant gedragen of scherpe opmerkingen maken? Hoe ga je om met achterbaks gedrag op je werk?
Ik ga eerlijk zijn: een training feedback werkt niet.
De teams waar ik kom en de mensen die ik coach hebben er meestal al meerdere gehad. Ze kennen de technieken en weten in theorie hoe het moet. Maar elkaar echt aanspreken op ongewenst gedrag doen ze niet.
Een slechte of vijandige sfeer wordt niet beter door een training feedback. Vertrouwen krijg je er ook niet van, bondjes blijven gewoon zoals ze waren.
Het zijn het vaak je eigen blokkades die ervoor zorgen dat jij je commentaar inslikt.
Alleen de gedachte dat je feedback moet geven zorgt al voor stress. Dus ga je feedback liever uit de weg.
Dit hoor ik vaak:
- “Ik kan haar wel vertellen dat ik haar gedrag naar vind, maar dan krijg ik een boze reactie.”
- “Straks verziek ik de werksfeer door zo’n gesprek.”
- “Ik weet zeker dat het zinloos is en hij er niets mee doet.”
- “Straks word ik het pispaaltje van ons team.”
De angst voor een nóg slechtere verstandhouding, afkeuring of boosheid weerhoudt mensen ervan om zich uit te spreken over ongewenst gedrag.
Zo verdwijnen ergernissen onuitgesproken onder tafel
Helaas zit je wel dag in dag uit met die vervelende collega op kantoor.
Pas als je weet dat er geen negatieve consequenties volgen als je zegt wat je denkt, voel jij je vrij om dit ook daadwerkelijk te doen. En daar zit dan ook meteen de paradox. Je weet pas of je kritiek goed uitpakt, als je die geeft.
Het bal ligt bij jezelf (irritant hè?)
Je manager heeft ook een belangrijke rol. Hij moet ervoor zorgen dat de randvoorwaarden zo zijn dat alles wat jullie vinden uitgesproken kan en mag worden. Wat mij betreft betekent dit dat je organisatie een no asshole rule moet hebben waarbij je leidinggevende respectloos gedrag aanpakt met als uiterste maatregel ontslag.
Dat betekent niet dat je manager jouw conflicten voor je moet oplossen. Van hem wil je het niet laten afhangen. Dat is waar het bij coaching om draait. Ik motiveer je om stappen te zetten die je spannend vindt, maar die je veel opleveren.
Ook ik vond het ooit lastig om met mijn collega’s in gesprek te gaan als mijn grenzen werden overschreden. Dan kwam ik bij mijn manager zeuren. In plaats van dat hij voor me in de bres sprong, moedigde hij me aan om zelf in gesprek te gaan met die bewuste collega.
Weet je wat hij zei?
“Als het je niet lukt, ben ik je achtervang. Maar probeer het eerst zelf eens.”
Doordat hij me stimuleerde en veiligheid bood, durfde ik mijn collega op haar gedrag aan te spreken. Dat was als een boosterprik voor mijn zelfvertrouwen. Daarbovenop ontdekte ik dat collega’s respect voor je krijgen als je voor jezelf gaat staan.
Wat ik veel hoor van klanten is dat hun weerstand om collega’s ergens op aan te spreken, voortkomt uit de angst om niet meer aardig gevonden te worden.
Angst is een gezonde reactie op gevaar
Angst wordt vaak bestempeld als iets wat je moet bestrijden. Dat is een misvatting. Angst is een goede raadgever. Als je bang bent of een schrikreactie hebt, ben je bezig om te voorkomen dat je pijn krijgt of doodgaat.
Mensen die geen angst voelen, brengen zichzelf in gevaar door hun onbezonnen en roekeloze gedrag. Als er echt gevaar dreigt handel er dan vooral naar. Blijf op de rem trappen als je een fietser ziet die opeens zonder te kijken oversteekt.
Maar…
Realiseer je dat de kans dat jouw collega fysiek wordt heel klein is. Bovendien ga je van een heftig gesprek niet dood. Vaak ben je vooraf al bang voor iets dat in de toekomst mis zou kunnen gaan. Iets dat JIJ bedenkt en verzint.
De angst komt dan door jouw gedachten in plaats van echt reëel gevaar.
Waar je bang voor bent, komt vaak niet uit
Alleen ben ik wel eerlijk. Feedback en kritiek voelen voor de meeste mensen NIET als cadeautje, maar als een aanval. De kans dat jouw woorden met gejuich worden ontvangen acht ik heel klein.
Uitspreken wat je niet wil, wat je stoort en zeggen waar jouw grenzen liggen, zorgt ervoor dat je collega’s geen dingen doen die jij niet wil. Tja… als je het niet eens probeert, weet je zeker dat je collega’s blijven doen wat ze nu ook al doen.
Ik garandeer je dat als je oefent met dapper gedrag de doemscenario’s die je had bedacht in het echt reuze meevallen.
Het helpt als je deze 5 vragen stelt:
- Wat is het ergste dat me kan gebeuren?
- Stel het ergste gebeurt, hoe erg is dat?
- Hoe groot is de kans dat het ergste gebeurt op een schaal van 0 tot 100?
- Hoe ga ik ermee om als dat gebeurt?
- Stel het ergste gebeurt, wat kan ik dan aan de situatie doen, zodat het niet zo wordt als ik voorspel?
Het stellen van deze vragen helpt je om realistischer naar je angst te kijken en je te verenigen met het ergste dat je kan gebeuren én je mening toch te geven.
Gebruik in ieder geval mijn handleiding en deze checklist (met voorbeeldzinnen) als je je frustraties bespreekt. Zeker weten dat jouw feedback wordt geaccepteerd.
Neem mijn klant Roan*
Zijn collega Richard* klaagde over hem achter zijn rug bij zijn manager Carla*. Hij werd daarna door haar op het matje geroepen (*Je snapt dat deze mensen in het echt natuurlijk anders heten).
We namen Roans angsten onder de loep. Het ergste dat Roan dacht dat hem kon overkomen, was dat Carla of Richard een woede uitbarsting zou krijgen.
Roan bedacht daarvoor een strategie.
Hij zou dan dit zeggen: “Ik ervaar je nu als agressief. Ik wil graag met je in gesprek, maar alleen als je rustig blijft.” En anders zou hij weglopen.
Hierover nadenken hielp Roan om te durven zeggen wat hij op zijn lever had.
Dat liep ongeveer zo:
“Laatst sprak je me aan omdat ik meerdere klanten was vergeten te factureren. Richard had bij jou hierover zijn irritatie geuit. Dat je me hierop aansprak was terecht”, begon Roan. “Alleen bleef ik zitten met een ongemakkelijk gevoel omdat Richard niet zelf tegen me zei dat ik facturen ben vergeten. Ik zie hem óók fouten maken. En dan vind ik het super kinderachtig om bij jou te gaan klagen.”
Na een korte stilte zei Carla: “Ik vind dat je hier een punt hebt, je hebt gelijk…”
Roan sprak met haar af dat ze collega’s terug zou sturen naar de klagers.
Roan ging ook in gesprek met Richard
“Ik wil met je in gesprek omdat ik vind dat het tussen ons niet goed loopt”, startte hij. “Ik werd door Carla aangesproken dat ik facturen was vergeten. Jij had daarover je irritaties geuit. Klopt dat?”
Richard antwoordde bevestigend.
“Als je de dingen die ik niet goed doe niet tegen me zegt, krijg ik geen kans om mijn fouten te herstellen. Maar krijg ik het later wel op mijn bordje van onze leidinggevende. Daarbij zie ik jou ook fouten maken. Dat voelt als oneerlijk en geeft me een enorm rotgevoel.”
Het werd een pittig gesprek, maar de woede-uitbarsting waar Roan zo bang voor was geweest bleef uit. Richard is na het gesprek niet meer achter Roans rug naar zijn manager gestapt.
Sinds Roan coaching krijgt, voelt hij zich een stuk beter
Zoals hij zelf zegt:
“Waar ik eerst ’s nachts een paar uur lag te malen over het gedrag van mijn collega, is die steen op mijn maag nu weg. Dat komt omdat ik toch gesprekken aanga over wat me dwars zit. Dat vind ik nog steeds niet relaxed, maar het is toch wel mooi om mijn punt te kunnen maken. Ze snappen dat ik niet alles meer pik.”
Terug naar jou
Laat mijn blog je motiveren dat je frustraties ertoe doen. Ja, het is spannend om je grenzen aan te geven. Je zult je angst moeten overwinnen. Daar is moed voor nodig. Maar als jij dat durft, garandeer ik je dat je collega’s jouw grenzen gaan respecteren, je zelfvertrouwen stijgt, je gepieker stopt en je met een prettiger gevoel op je werk zit.
Bijt vooral ook van je af en laat niet alles op je zitten!
Hoe kan ik je helpen?
Boek een GRATIS kennismaking. Wat ik leerde over hoe je praat over je gevoel en verbinding met je collega’s krijgt, geef ik met plezier door aan jou.
